میش ماهی با نام انگلیسی Argyrosomus hololepidotus (Southern meagre) که در استان هرمزگان به نام ماهی کِر نیز شناخته میشود، از خانوادهی شوریده ماهیان است و جزو ماهیان بسیار ارزشمند خلیج فارس و دریای عمان به شمار میرود. میش ماهی به طور معمول در آب های گرمسیری زندگی می کند. جدا از گوشتی لذیذ، چرب و پرطرفدار، این ماهی به دلیل دارا بودن کیسه شنا از اهمیت بالای تجاری برخوردار است. کیسه شنا ماهی میش در صنایع پزشکی و دارویی مورد استفاده قرار میگیرد.
میش ماهی چیست
ماهی میش در آب های شور مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری زندگی میکند. این ماهی در واقع بومی سواحل ماداگاسکار است که امروزه در جنوب آفریقا، ماداگاسکار، نامیبیا، استرالیا و اقیانوس هند زندگی میکند. در مقاله ای که از طرف موسسه علوم تحقیقات کشور منتشر شده است میش ماهی دارای گونه های متفاوتی است، گونه ای که بیشتر در سواحل جنوبی ایران یافت میشود دارای یک دوره ی تخم ریزی از خرداد تا شهریور است، ماهی میش تخم های خود را طی چند مرحله آزاد میکند که پیک اصلی آن در شهریور ماه است. این ماهی در آب های کم عمق زندگی میکند. غذای اصلی ماهی میش، ماهی های کوچکتر و سخت پوستانی مانند میگوها هستند.
میش ماهی جنوب
همانطور که گفته شد میش ماهی گونه های مختلفی دارد گونه ای که بیشتر در ایران صید میشود میش ماهی معمولی یا Argyrosomus hololepidotus است. این ماهی بزرگترین ماهی خوراکی خلیج فارس و گوشخوار است. غذای اصلی آن ماهی ها و در درجه بعد سخت پوستان و نرم تنان هستند. ماهی کر دارای تخم ریزی مرحله ای است که پیک اصلی آن شهریور ماه است.
مشخصات ظاهری میش ماهی
فلس و پولک ماهی میش رنگی سربی و نقرهای دارد. ماهی کر جزو ماهیان درشت جنوب کشور است دارای بدنی کشیده که طول آن به بیش از 150 سانتیمتر و وزن آن به 30 کیلوگرم هم میرسد و دندان هایی سوزنی شکل است.
کیسه شنا میش ماهی
کیسه شنا اندامی است که در اکثر ماهیان وجود دارد و از آن برای حفظ حالت شناوری و تغییر عمق خود در آب استفاده می کنند. یکی از وظایف کیسه شنای میش ماهی، نزدیک کردن وزن مخصوص(چگالی) بدن ماهی به وزن مخصوص آب است. به طور متوسط کیسه شنای میش ماهی حدود 5% از حجم بدن این ماهی را تشکیل میدهد. وجود کیسه شنا در بدن ماهی کر که در صنایع پزشکی و دارویی کاربرد دارد موجب ارزش اقتصادی این گونه از ماهیان شده است.
قیمت کیسه شنای میش ماهی
کیسه شنای میش ماهی که در گویش هرمزگانی به آن دولک میگویند ارزش تجاری بالایی دارد این محصول ابتدا به کشور پاکستان صادر و سپس از مرز زمینی پاکستان به کشور چین قاچاق میشود. کیسه شنا های صادر شده برای مصارف پزشکی مانند تولید نخ بخیه و صنایع غذایی و دارویی استفاده میشوند. قیمت کیسه شنا به اندازه ی آن بستگی دارد، هرچه سایز آن بزرگتر باشد کیفت بافت بهتر و به طبع قیمت بالاتری دارد.
روش صید ماهی کر
روشی برای پیدا کردن ماهی کر در دریا و ریختن تور در آن نقطه وجود دارد که به روش گوش کش معروف است. در روش گوش کش، صیادان یک سر شلنگی را در آب و سر دیگر آن را نزدیک گوش خود قرار میدهند. این ماهی در هنگام حرکت به واسطه کیسه شنای خود صدایی از خود ایجاد میکند. صیادان با توجه به این صدا محل ماهی کر را پیدا کرده و تور خود را در دریا میریزند. ماهی کر همچنین با ترال کف و قلاب دستی نیز صید میشود.
خواص میش ماهی
از خواص میش ماهی میتوان به میزان بالای ویتامین های گروه B اشاره کرد. ویتامینهای گروه B از دسته ویتامین های محلول در آب هستند که در گوشت ماهی میش نیز وجود دارند. این ویتامینها نقش مهمی در بسیاری از واکنشهای شیمیایی در بدن انسان دارند. انواع ویتامین B عبارتاند از:
- تیامین B1
- ریبوفلاوین B2
- نیاسینB3
- اسید پانتوتنیک B5
- ویتامین B4
- بیوتین B7
- فولات B9
- ویتامین B12
هرکدام از این ویتامین ها نقش مهمی در بدن ایفا میکنند از جمله بهبود رشد، تکامل و عملکرد سلول ها، کمک به سوخت و ساز بدن و تبدیل کربوهیدرات به انرژی، تجزیه چربی ها و کنترل وزن از فواید ویتامین های گروه B میباشند.
نحوه پاک کردن
این ماهی بیشتر فیله میشود. برای فیله کردن آن پس از پولک گیری پوست ماهی و سر و دم آن جدا میشود. با ایجاد شیاری در قسمت شکم ماهی محتویات درون شکم آن تخلیه و سپس بدن ماهی از همان قسمت زیر شکم باز و استخوان ماهی بهطور کامل از فیلهی اصلی جدا میشود. ماهی میش فیلهای سفید، بدون استخوان و تیغ ریز دارد. فیله ماهی بعد از شسته شدن در پاکتهای متالایز توسط دستگاه وکیوم شده و سپس برای شما عزیزان ارسال میشود.
میزان ضایعات
میزان ضایعات و دورریز در صورت فیله شدن حدود 50% از وزن کل ماهی میباشد.
فیله میش ماهی
ماهی کر گوشتی سفید و چرب دارد. تنها استخوان موجود در بدن این ماهی مهرهی فقرات و تیغهای درشت متصل به آن است. با توجه به درشت و گوشتی بودن میش ماهی، مهره و تیغهای آن به راحتی از گوشت اصلی جدا و ماهی فیله میشود. فیلهی خالص این ماهی هیچ استخوان و تیغ ریزی ندارد. میش فیلهای سفید، چرب، بدون استخوان و تیغ ریز دارد که برای کباب کردن با سیخ، گریل کردن، سرخ کردن و قلیه ماهی مناسب است. شما میتوانید فیله خالص میش ماهی را دربسته بندی های وکیوم و بهداشتی از فروشگاه ماهی بندر تهیه کنید.
هر کیلوگرم ماهی کر مناسب چند نفر است؟
با توجه به اینکه از هرکیلوگرم از این ماهی حدود 500 گرم فیلهی خالص بدست میآید، چنانچه با رنج سرو شود مناسب 3 الی 4 نفر و چنانچه بصورت کبابی و گریل بدون برنج سرو شود برای 2 الی 3 نفر مناسب است.